Waarom wordt mijn kind zo vies bij jullie?
Waarom is spelen in de natuur zo belangrijk in de opvang? Het vraagt nogal eens uitleg: Waarom mocht mijn kind in de modder spelen? Waarom krijgt hij geen werkjes mee naar huis? Waarom mag ze bij jullie in een boom klimmen? Waarom ging mijn kind naar buiten toen het regende?
‘Gewoon omdat het leuk is, is geen goed antwoord’!
We zijn in ons enthousiasme over natuurlijk buitenspelen geneigd om uit te gaan van ons ‘gezonde verstand’. En er dan te denken dat ouders en soms collega’s dat ‘gezonde verstand’ delen.
Bij Peuters in het Wild verdiepen we ons in de waarom-vraag! Wat voegt Natuurlijk Buitenspelen in deze tijd toe aan een gezonde ontwikkeling van jonge kinderen. Wij gaan af op wat we observeren en wat we erover lezen. Daarom voerden we de afgelopen tijd veel gesprekken, keken we goed wat er gebeurde tijdens activiteiten, lazen we boeken en hebben gesnuffeld op het Internet naar het antwoord op deze vraag. Dit willen we met jullie delen en met jullie bediscussiëren.
Een tweede vraag is ‘welke methodiek om met jonge kinderen te werken’ biedt mogelijkheden om het natuurlijk buitenspelen in je pedagogisch beleid te verankeren. We zijn zelf erg enthousiast over Reggio Emilia. Hierin wordt de ruimte centraal gesteld als pedagogische waarde. De fysieke ruimte, maar volgens mij ook de creatieve ruimte. Over de vraag hoe je Reggio Emilia kunt gebruiken om natuurlijk spelen te stimuleren, schrijven we volgende week een blog.
Mocht je over de vragen waarom en hoe dan? erg geïnteresseerd zijn, doe dan mee aan een van onze trainingen. We hebben twee verdiepende driedaagse trainingen, een in Hasselt (België) en een in Deventer (Nederland). En ook nog een eendaagse training Peuters in het Wild in Zeist.
Waarom is Natuurlijk Buitenspelen goed voor jonge kinderen?
Om drie redenen:
- Buitenspelen en met de natuur in aanraking komen draagt bij aan bijna alle talenten die een kind kan ontwikkelen. Alle ‘knap’s’ om in kinderopvangtermen te spreken.
Een kind komt buiten met echte dingen in aanraking. Dingen uit de natuur kun je op een verschillende manier gebruiken. Een tak is een heksenbezem, een toverstaf, bouwmateriaal, om mee te slaan enzovoorts. Dit bevordert creativiteit maar ook taal wordt ontwikkeld en samenspelen. Als je een hut bouwt wil je dat de tak blijft staan. Dat heeft met ruimtelijk inzicht te maken en met rekenen. Kinderen tot en met 2 jaar maak je met niks zo blij als lekker modderen, in de plassen stampen, met water en zand spelen. In de natuur spelen draagt enorm bij aan de sensomotorische ontwikkeling. En als ze ouder zijn, vinden ze het nog steeds leuk.
2. Een pissebed, een roodborst, een eikenboom, dat zijn je vrienden! We zijn niet alleen op de wereld en de planten en dieren om ons heen hebben een waarde van zichzelf. Dat is heel belangrijk om al op jonge leeftijd bij te brengen en voor te leven. Dus zoek die regenworm, laat hem over je hand kruipen, voel dat het diertje een beetje ruw is aan de onderkant. Kijk hoe snel die weer in de bodem kruipt. Bouw een schuilplaats voor de egel. Maak een zaadbom met klei, aarde en zaadjes, en laat de bloemen bloeien!
3. Alles wat wij de hele dag gebruiken, alles wat we eten, het huis waarin we wonen, uiteindelijk komt het uit de natuur. Hoe zouden natuurmensen leven? Of hoe woon jij op de camping? Tomaatjes plukken uit de moestuin, worteltjes zaaien en ze zien groeien. Een hut bouwen van boomtakken. Een heksensoepje maken van kruiden. Samen jam maken van bramen uit de tuin. Het draagt bij jonge kinderen heel erg bij aan de bewustwording dat we niet zonder onze mooie aarde kunnen en dat wij daar nu en later heel goed voor moeten zorgen.
Hoe dan?
Wij denken dat de ideeën van Reggio Emilia als basis gebruikt kunnen worden. Pedagoog Loris Malaguzzi is de grondlegger van deze pedagogische benadering. Een kind heeft honderd talen is een bekende uitspraak van hem. En ook dat er drie pedagogen zijn: de gemeenschap van kinderen, de leidster m/v en de ruimte. In de literatuur over Reggio Emilia kom ik maar weinig tegen over hoe natuurlijk buitenspelen daarin gebruikt wordt, maar ik kom in de praktijk wel buitenateliers in natuurtuinen tegen. Ze hebben een hele mooie bij de Kinderrijklocatie ‘de Maalderij’ in Amstelveen.
Hoe we de ideeën van Reggio Emilia kunnen uitwerken in natuurlijke speelruimtes, dat wordt ook nog de grote zoektocht die we centraal stellen tijdens onze trainingen. We denken hiermee erg op de goede weg te zijn in elk geval. Volgende week lees je hierover meer gedachtes.